پرشر سوئیچ (Pressure Switch)ابزاری برای کنترل فشار است تا با کم یا زیاد شدن فشار، سیستم را قطع یا وصل کند. جواب اینکه پرشر سوئیچ چیست می‌تواند در همین جمله خلاصه شود. در مقابل، گستردگی انواع و کاربردهای این ابزار به صورتی است که بحث را بسیار پیچیده می‌کند. از پمپ‌های آب خانگی گرفته تا پالایشگاه‌های بزرگ، از پرشر سوئیچ یا همان سوئیچ فشار استفاده می‌کنند.
ممکن است در جواب سؤال پرشر سوئیچ چیست، در بین انواع سوئیچ‌های فشار سردرگم شده باشید. در این مقاله در مدت بسیار کوتاهی با روند کار این ابزار و انواع مختلف آن آشنا خواهید شد.
پرشر سوئیچ چیست؟
وظیفه اصلی سوئیچ فشار، در واقع جلوگیری از آسیب رسیدن به تجهیزات سیستم‌هایی است که با فشار کار می‌کنند. این فشار می‌تواند فشار هوا، روغن و یا مواد احتراق باشند.
در ابتدا از لحاظ فنی سوئیچ فشار یا پرشر سوئیچ را بررسی میکنیم و بعد از آن به انواع مختلف و نحوه کارش می‌پردازیم.
سوئیچ فشار، جریان حرکتی و مکانیکی را به یک کنتاکتور وصل می‌کند. کنتاکتور در واقع محل اتصال چند کنتاکت به یکدیگر است که کم یا زیاد شدن فشار را به سیستم خبر می‌دهد. در نهایت هم موجب غیر فعال شدن سیستم می‌شود.
انواع سوئیچ فشار
اینکه انواع سوئیچ فشار یا پرشر سوئیچ چیست، پاسخ‌های متفاوتی می‌تواند داشته باشد. این کنترل کننده‌ها از لحاظ کاربرد و یا عملکرد شامل انواع مختلفی می‌شوند.
از لحاظ عملکر می‌توان سوئیچ فشار را در دو دسته قرار داد:
- سوئیچ فشار الکترومکانیکی
- سوئیچ فشار حالت جامد یا سالید استیت
پرشر سوئیچ الکترومکانیکی
این کنترل کننده‌ها با توجه به کارکردشان باید سنسور یا گیرنده‌هایی برای اندازه گیری فشارسیستم‌های مختلف داشته باشند. پرشر سوئیچ الکترومکانیکی هم با توجه به نوع سنسورشان انواع مختلفی دارند. که انواع آن علاوهبر نوع سنسور در مواردی مانند درصد خطا، نرخ چرخه و محدوده کاری نیز با هم متفاوت هستند.
- سوئیچ فشار دیافراگمی
- سوئیچ فشار بردونی
- سوئیچ فشار پیستونی
- پرشرفشار تفاضلی یا دیفرانسیل
سوئیچ فشار حالت جامد
این نوع از سوئیچ‌های کنترلی را می‌توانید با صفحه نمایشی که دارند شناسایی کنید. اجزای تشکیل دهنده آنها عبارتند از: محفظه، مدار، دیافراگم سیلیکونی، دیافراگرم ضد زنگ و ناحیه ی روغن سیلیکون.
ناگفته نماند که خروجی سوئیچ فشار حالت جامد (Solid State) به صورت سیگنال‌های آنالوگ و یا دیجیتال است.
برتری‌های سوئیچ فشار حالت جامد
هرچند هر یک از انواع سوئیچ‌های فشار با توجه به موقعیت و مورد مصرفشان باید انتخاب شوند اما هر کدام برتریهایی نسبت به دیگری دارند. در ادامه به اینکه برتری‌های سوئیچ فشار حالت جامد، نسبت به دیگر انواع پرشر سوئیچ چیست اشاره می‌شود.
- درصد خطا: این سوئیچ فشار تنها در حدود 0.25 درصد خطا دارد که بسیار کمتر از درصد خطای سوئیچ‌های کنترلی دیگر است.
- نقطه ی سوئیچ: سوئیچ فشار حالت جامد، 1 تا 4 نقطهی سوئیچ مختلف قابل برنامهریزی دارند.
- مقاوت: مقاوت زیاد سوئیچ فشار سالید استیت، در مقابل لرزش و ضربه از دیگر برتری‌های آن است.
- طول عمر: این نوع از کنترل کننده‌ها نسبت به دیگر انواع خود، از طول عمر بیشتری برخوردار هستند.
انواع پرشرسوئیچ براساس نوع کاربرد
همانطور که پیشتر گفته شد، بهترین پرشر سوئیچ، بسته به نوع مکان و سیالی دارد که از آن استفاده میکنیم. انواع سوئیچ فشار از لحاظ نوع کاربرد، عبارت است از : پرشر سوئیچ هوا، پرشر سوئیچ بخار، آب، گاز و یا سوئیچ فشار ضد انفجار.
طرز کار پرشر سوئیچ چیست؟
هرچند این کنترل کننده‌ها انواع مختلفی دارند، اما طرز کارشان تقریباً مشابه است چراکه همه یک هدف را دنبال می‌کنند. تمام آنها وظیفه دارند تا تغییرات فشار را به سیستم هشدار دهند و مانع از آسیب رسیدن به تجهیزات شوند. بنابراین در این مقاله به شرح کار دو نوع از این سوئیچ‌ها به اختصار پرداخته می‌شود تا شما عزیزان با سازو کار کلی آنها آشنا شوید.
عملکرد پرشر سوئیچ هوا
بعد از پاسخ دادن به سؤال پرشر سوئیچ چیست؟ بد نیست با نحوه ی عملکر آن هم آشنا شوید. در این صورت، استفاده از آن هم راحتتر خواهد بود.
قطعه اصلی در کنترل خروج محصولات احتراق، سوئیچ فشار هوا است. در این سیستم قسمتی به نام شیپوره وجود دارد. شیپوره طوری طراحی شده است که با روشن شدن فن، حالت مکندگی ایجاد می‌کند. این قسمت مکش با شلنگ به سوئیچ فشار متصل می‌شد.
اگر ورودی شیپوره باز باشد، این عمل مکش اتفاق می‌افتد و باعث بسته شدن سوئیچ می‌شد. همچنین اگر ورودی شیپوره به نحوی بسته شده باشد، در نتیجه عمل مکشی هم اتفاق نمی‌افتد. در این مرحله باید به دنبال این باشیم که دلیل مشکل ایجاد شده برای پرشر سوئیچ چیست؟
از سمتی دیگر، بورد الکتریکی سیستم، پیش از شروع عمل برق رسانی، پرشر سوئیچ را کنترل می‌کند و بعد از اینکه از باز بودن سوئیچ اطمینان حاصل شد، برق لازم را به فن میرساند. چراکه در ابتدای کار از آنجایی که هنوز فن خاموش است و فشاری در کار نیست، پرشر هوا باید باز باشد. اینکار بیشتر به جهت اطمینان از سالم بودن آن است.
بورد الکتریکی سیستم، بعد از عمل برق رسانی، بلافاصله مجدد پرشر سوئیچ را کنترل می‌کند. در صورت وجود فشار نا متناسب، سیستم غیر فعال می‌شود تا از آسیب احتمالی جلوگیری کند.
عملکرد کلید اطمینان روغن
تا اینجا با نحوه عملکرد پرشر سوئیچ آشنا شدید، اما خوب است به صورت کوتاه درمورد کلید اطمینان روغن یا همان اویل پرشر سوئیچ نیز اطلاعاتی داشته باشید.
در بعضی از انواع سوئیچ فشار، دو سنسور وجود دارد. یکی از آنها برای سنجش کمترین میزان فشار و دیگری برای اندازهگیری بیشترین میزان فشار است. گاهی بنا به دلایلی مثل کاهش سطح روغن و یا نشتی روغن، اختلاف فشار بین این دو سنسور کم می‌شود و یا حتی در مواردی به صفر می‌رسد. که این یعنی اختلاف فشاری بین مکش و دهش وجود ندارد.
در این صورت اگر سیستم همچنان روشن بماند، موجب داغ ماندن موتور و یا سوختن آن خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکل، زمانی که اختلاف فشار وجود ندارد یا خیلی کم است، سوئیچ، فرمان غیرفعال شدن را به سیستم می‌دهد.
سخن پایانی
در این مطلب به طور کامل دانستید که پرشر سوئیچ چیست و چه کاربردهایی دارد. فراموش نکنید که در هنگام خرید و انتخاب سوئیچ فشار، نکاتی مانند محدوده فشار سوئیچ، موقعیت و سیال مورد مصرف، دقت و تکرارپذیری سوئیچ فشار و البته نام برند را در نظر بگیرد.
